We hebben meer migratie nodig. Concreet: we hebben een strategie nodig voor migratie.

(Artikel door Peter De Keyzer, hoofdeconoom van Growth Inc. en laureaat van de Prijs voor de Vrijheid 2014, zoals gepubliceerd in De Tijd van 22 november 2019.)

Vlaanderen, België of Europa hebben die nu niet. En nooit gehad. Dat heeft tot veel samenlevingsproblemen geleid, de angst bij de bevolking aangewakkerd en het draagvlak voor toekomstige migratie ondergraven. Hoog tijd voor een echte migratiestrategie: een hoge muur mét een grote deur.

Sluit de buitengrenzen van Europa af en kies tegelijk voor een jaarlijks vast quotum migranten. Laat ons bijvoorbeeld zeggen 3, 4 of 5 miljoen migranten per jaar voor de hele Europese Unie. Niet één meer, niet één minder. Van dat aantal leggen we van tevoren vast welke types migratie we willen. Bijvoorbeeld 40 procent mensen met een doctoraat, ondernemers of hooggeschoolden, 30 procent middengeschoolden en 30 procent vluchtelingen. Of andere percentages, want daarover moet het debat gaan. Allemaal moeten ze zich kandidaat stellen. Europa selecteert wie het binnenlaat.

De hooggeschoolden en de ondernemers hebben we nodig voor onderzoek en ontwikkeling, innovatie en om nieuwe bedrijven te starten. De middengeschoolden kunnen we gebruiken voor knelpuntberoepen in een vergrijzend Europa. De vluchtelingen omdat we een humanitaire taak en voorbeeldrol in de wereld te vervullen hebben.

Links moet beseffen dat een hoge muur rond Europa nodig is om het draagvlak voor migratie te garanderen. Zonder dat draagvlak leidt migratie alleen tot meer polarisering en wij-zij-denken. Rechts moet beseffen dat een grote deur in de muur nodig is voor onze economische groei, innovatie en soft power in de rest van de wereld. Een rijk en krimpend continent in een groeiende en veel minder rijke wereld kan niet anders dan migratie goed aanpakken. Er zijn dan ook heel goede redenen voor meer en betere migratie.

Eerst en vooral economisch. Europa is een oud en vergrijzend continent. Volgens de Verenigde Naties telt Europa tegen 2100 100 miljoen minder inwoners dan vandaag. We hebben economische migratie nodig om mee voor de sociale zekerheid te betalen. We hebben vooral migranten nodig die meer dan gemiddeld werkzaam zijn, knelpuntberoepen kunnen invullen en een bovengemiddelde bijdrage leveren aan de sociale zekerheid. Ook voor onze economische dynamiek en innovatie hebben we migratie nodig. De VS zijn daarvan het beste voorbeeld. Van alle Fortune 500-bedrijven is meer dan de helft opgericht door een eerste- of tweedegeneratiemigrant. Migratie is geen synoniem voor neerwaartse druk op lonen, verpaupering of gettovorming. Dat is alleen het geval in landen zonder een migratiestrategie.

De tweede reden voor meer migratie is een welbegrepen eigenbelang. Terwijl de Europese bevolking deze eeuw krimpt, gebeurt in Afrika het omgekeerde. De bevolking verviervoudigt er van 1,3 naar 4,3 miljard. Of we het nu willen of niet: de druk op onze grenzen, continent en gastvrijheid komt er. Laat ons een strategie ontwikkelen in plaats van de zaken te ondergaan. De Europese reactie op de vluchtelingencrisis van 2015 was vooral improvisatie en is niet voor herhaling vatbaar.

De derde reden voor meer migratie is geopolitiek. We zitten in een tijdperk waarin de grote machtsblokken elkaar uitdagen. Waarmee kan Europa het verschil maken? Een leidende militaire macht zijn we al lang niet meer en het technologisch leiderschap moeten we steeds meer laten aan China en Azië. Heel lang waren de VS de Land of Opportunity waarvan elke migrant droomde. De plek waar de kansen op een beter leven voor het rapen lagen. Dat is al een tijd niet meer het geval. Europa kan die rol overnemen. Geen ongecontroleerde migratie maar ook geen hermetisch gesloten continent. Wel een continent met een plan voor kansen, integratie, groei en ondernemerschap.

Door kansen te bieden aan een vaste hoeveelheid hooggeschoolden, gelukszoekers en oorlogsvluchtelingen kunnen we het economisch leiderschap koppelen aan het moreel en humanitair leiderschap. Zo kunnen we soft power in de rest van de wereld opbouwen.

Een strategie voor migratie uitstippelen en verdedigen wordt niet makkelijk. Bij een groot deel van de bevolking hebben migratie en asiel een slechte bijklank. Die mensen wegzetten als achterlijke racisten is contraproductief en bevestigt hen alleen in hun positie. Ze napraten polariseert dan weer het politieke klimaat en maakt de maatschappij onleefbaar voor mensen met een migratieachtergrond.

Migratie zal Europa de volgende decennia maken of kraken. Hoog tijd voor een echte strategie. Over de hoogte van de muur of de grootte van de deur valt te discussiëren. Dat beide er komen, staat zo goed als vast.